کارکردایقاعی بدیع لفظی و معنوی در قصیده النثر عربی

ایقاع در لغت به معنی جریان یافتن و جاری شدن ودر اصطلاح توالی منظم مجموعه ای از عناصر آوائی و غیر آوائی است که به شعر زیبائی می بخشد. ایقاع شعری بر دو نوع خارجی و داخلی است. ایقاع خارجی در شعر سنتی جایگاه اساسی دارد و از بحور شانزده گانه خلیلی حاصل می شود ودریافت کننده آن امواج شنوائی است اما ایقاع داخلی به دو بخش موسیقی درونی و معنوی بوده و مختص شعر مدرن یعنی قصیده النثر است البته این بدان معنا نیست که شعر سنتی از ایقاع داخلی خالی باشد بلکه نقش آن در قصیده النثر کاملاً پررنگ است زیرا ایقاع خارجی را به ورطه فراموشی سپرده و فقط بر ایقاع داخلی تکیه دارد. پیدایش قصیدهالنثر در عصر حاصر نقطه عطفی در تاریخ زبان و ادبیات عربی به شمار می رود چرا که با ظهور این قالب نوین شعری ساختار موسیقایی شعری دگرگون شد و معماری جدید پیدا کرد. معماری که در شکل گیری آن علاوه بر شاخص های کمی شاخص های کیفی نیز به کار گرفته شد وایقاع علاوه بر جنبه صوتی متن شعری مشمول معنا و عاطفه نیز گردید. این نوع ایقاع از عناصر گوناگونی چون رمز، اسطوره، توازی- صرفی و نحوی، بدیع لفظی و معنوی حاصل می شود. کلیدواژه ها: ایقاع، ایقاع داخلی، قصیده النثر، بدیع لفظی و معنوی.